Zagrożenia

Czym różni się zagrożenie od kryzysu? Jakie są klęski żywiołowe? Kompendium wiedzy na temat zagrożeń zebraliśmy poniżej.

Sytuacje kryzysowe są wywołane zdarzeniami losowymi, niepowodzeniami osobistymi oraz porażkami życiowymi. Zachowań człowieka nie można w pełni kontrolować i przewidzieć. Możemy jednak ograniczyć sytuacje wywołujące „kryzys” oraz minimalizować jego skutki. Jednakże nie da się ich wyeliminować do końca. Pamiętać musimy, że „kryzys” jest zjawiskiem szczególnym, występującym w ramach ogólnego, czasami bardzo długiego procesu zmian występujących wokół nas. 

Kiedy zdarzenie nosi znamiona sytuacji kryzysowej? 

Cechy kryzysu:

• zaskoczenie,
• deficyt informacji,
• spóźnione reakcje,
• wzrastająca liczba zdarzeń,
• utrata kontroli nad sytuacją,
• zagrożenie ważnych interesów,
• wzrost napięcia psychicznego,
• zbiorowa panika.

Zarządzanie kryzysowe to działalność organów administracji publicznej będąca elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym, która polega na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych oraz na odtwarzaniu infrastruktury lub przywróceniu jej do pierwotnego charakteru.

Zarządzanie kryzysowe, jako system organizacyjno-funkcjonalny jest niezbędne do poprawnego zapewnienia bezpieczeństwa ludziom w sytuacjach stwarzających zagrożenie życia, mienia oraz środowiska i powinno obejmować wszystkie poziomy zarządzania państwem. W dobie ustroju demokratycznego jedną z ważniejszych funkcji współczesnego państwa jest zapewnienie obywatelom podstawowych warunków ochrony przed potencjalnymi i realnymi niebezpieczeństwami.

Budowa systemu zarządzania kryzysowego powinna opierać się na zasadach:

• prymatu układu terytorialnego,
• jednoosobowego kierownictwa i odpowiedzialności,
• kierowania i ponoszenia odpowiedzialności przez jednoosobowe organy sprawujące władzę administracji ogólnej,
• adekwatności,
• powszechności,
• oddzielania systemu gotowości cywilnej od systemu gotowości militarnej, przy jednoczesnym zapewnieniu kompatybilności ich współdziałania.

Zarządzanie kryzysowe przebiega w następujących fazach:

1. Faza zapobiegania polega na eliminowaniu lub redukowaniu prawdopodobieństwa wystąpienia sytuacji kryzysowej albo ograniczania jej skutków.
2. Faza przygotowania polega na zaplanowaniu sposobów reagowania w przypadku określonych sytuacji kryzysowych, a także na podjęciu działań mających na celu powiększenie zasobów sił i środków niezbędnych do skutecznego reagowania.
3. Faza reagowania polega na podejmowaniu przedsięwzięć zmierzających do zahamowania rozwoju sytuacji kryzysowej, udzielania pomocy poszkodowanym oraz do ograniczenia zniszczeń i strat.
4. Faza odbudowy polega na przywracaniu (poprawie) stanu z przed sytuacji kryzysowej. Zespoły podejmują działania mające na celu przywrócenie zdolności reagowania, odbudowę zapasów służb ratowniczych oraz odtworzenie kluczowej dla funkcjonowania państwa infrastruktury telekomunikacyjnej, energetycznej, paliwowej, transportowej i dostarczania wody.

Zadania z zakresu zarządzania kryzysowego, w poszczególnych jego fazach, realizowane są odpowiednio przez:

• gminne zespoły reagowania,
• powiatowe zespoły reagowania kryzysowego,
• wojewódzkie zespoły reagowania kryzysowego,
• Rządowy Zespół Koordynacji Kryzysowej,