Historia Pałacu Dietrichsteinów
Pierwotną siedzibą właścicieli Wodzisławia było wzgórze znajdujące się obecnie na terenie Parku Miejskiego, około 40 metrów na południe od Pałacu. Odkryte w trakcie badań archeologicznych pozostałości architektury wskazują na istnienie w tym miejscu siedziby w formie wieży na kopcu. Miała ona charakter mieszkalno-obronny. Jej ściany wzniesione były z drewna oblicowanego gliną, a w późniejszym okresie wymurowano zamek z cegieł.
Decyzję o budowie pałacu podjął Guidobald von Dietrichstein ponieważ dotychczasowy zamek wodzisławskim był w bardzo złym stanie, a być może nawet w ruinie. Guidobald postanowił zbudować bardziej reprezentacyjną siedzibę dla siebie i swojej młodej małżonki Marii Gabrieli Henckel von Donnersmarck. Architektem, który najprawdopodobniej podjął się tego zadania, był Franciszek Anton Grimm (1710-1782), utalentowany twórca związany ściśle z rodziną Dietrichsteinów.
Niestety, Maria Gabriela nie doczekała końca budowy pałacu, umarła bowiem w 1747 roku. Po jej śmierci Guidobald wyjechał na Morawy. Tam ożenił się ponownie z Marią Anną Rottal i małżonkowie powrócili w 1749 roku do Wodzisławia. W Pałacu przyszli na świat ich synowie Franciszek i Józef, jednak obaj zmarli w dzieciństwie. W 1755 roku Guidobald wraz z rodziną wyprowadził się na Morawy do Napajedli. Tam Maria Anna zmarła, a Guidobald ożenił się po raz trzeci z dużo młodszą od siebie Marią Józefą Schrattenbach, ale również z tego związku nie doczekał się potomstwa. Małżonkowie mieszkali na stałe w Napajedli, tam też Guidobald Joseph umiera w Brnie 29 lutego 1772 roku. Nie wiadomo, gdzie został pochowany.
Dobra wodzisławskie przypadły w udziale Marii Józefie, która sprzedała je 7 czerwca 1774 roku Zofii Karolinie von Dyhm. Kolejni właściciele posiadali pałac jeszcze przez 122 lata. Ostatnim prywatnym właścicielem był górnośląski przemysłowiec Fritz Friedlaender Fuld (1858-1917).
Pałac w XX wieku
W 1906 r. w Pałacu Dietrichsteinów został zakupiony przez ówczesne władze miasta i utworzono w nim siedzibę władz miejskich. Wraz z wkroczeniem wojsk Niemieckich na teren Wodzisławia obiekt został przejęty przez nowe władze, ale nie zmienił swych dotychczasowych funkcji. Nadal był siedzibą władz miejskich. W ramach nowo powołanej administracji Niemcy przystąpili do generalnego remontu budynku i jego otoczenia.
W marcu 1945 roku pałac, tak jak i większość wodzisławskich budynków, został zniszczony. Bombardowania uszkodziły dach i pierwsze piętro. Jednak już rok później miejskie urzędy wróciły do odremontowanego pałacu. Był tu ratusz oraz różne inne urzędy, między innymi Komitet Powiatowy PZPR, PZU, ORMO PZGS.
W 1971 r. w budynku powstało muzeum miejskie, a reprezentacyjne sale na piętrze stały się własnością Urzędu Stanu Cywilnego.
W 2018 r. rozpoczęła się gruntowna modernizacja wodzisławskiej, klasycystycznej perły architektury. Prace były możliwe dzięki zdobytemu przez miasto dofinansowaniu z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego 2014-2020. Rewitalizacja zakończyła się latem 2022 roku. Wówczas Pałac został oddany do użytku.
Pałac dzisiaj
Aktualnie Pałacem Dietrichsteinów w całości zarządza Muzeum w Wodzisławiu Śląskim. Na parterze można zwiedzać wystawy muzealne dotyczące przeszłości Ziemi Wodzisławskiej. Na pierwszym piętrze znajdują się sale wystaw czasowych, sala reprezentacyjna z herbami wszystkich właścicieli Wodzisławia oraz sala koncertowa. Drugie piętro wystawa interaktywna SOWA, czyli Strefa Odkrywania, Wyobraźni i Aktywności oraz sala konferencyjna na 100 osób.
Wstęp do Pałacu Dietrichsteinów jest bezpłatny.
Co znajduje się w Pałacu?
Parter tego wyjątkowego zabytku jest kondygnacją muzealną, w której znajdują się wystawy stałe. Piętro I, które w przeszłości było częścią administracyjną i udzielano tam ślubów, po modernizacji służy wodzisławianom w innym celu. Obiekt zyskał sale reprezentacyjną i koncertową, w których realizowane są spotkania oraz konferencje, a także koncerty na 100-150 osób oraz sale wystawiennicze z wystawami czasowymi poświęconymi historii ziemi wodzisławskiej. Na kolejnym piętrze znajdują się pomieszczenia administracyjne, Centrum Nauki i Techniki „SOWA” oraz sala multimedialna. Ostatnie piętro służyły pracownikom Muzeum w Wodzisławiu Śląskim jako sale warsztatowe m.in. do prac archeologicznych. Dzięki zastosowaniu bezprogowych drzwi, windy i odpowiednio przystosowanych toalet budynek został również dostosowany do osób niepełnosprawnych.
